Prawo wyznaniowe

Posiadając uprawnienia radców prawnych świadczymy także usługi prawne pozostające na styku prawa kanonicznego oraz prawa polskiego (zwłaszcza prawa wyznaniowego) podejmując się prowadzenia poszczególnych spraw cywilnych i karnych przed sądami polskimi lub stałej obsługi prawnej instytucji kościelnych (parafii, diecezji, stowarzyszeń, fundacji itp.).

W zakresie naszych usług można odnaleźć:

  • doradztwo dla instytucji kościelnych;
  • obsługa inwestycji i działalności gospodarczej prowadzonej przez instytucje kościelne (przygotowywanie umów, procedury administracyjne, stan prawny gruntów), np. budowa kościołów, kaplic, domów parafialnych itd.;
  • obsługa prawna sporów instytucji kościelnych z urzędami skarbowymi, organami samorządu terytorialnego, kontrahentami, wykonawcami inwestycji kościelnych, najemcami i dzierżawcami nieruchomości kościelnych);
  • doradztwo prawne w zakresie zarządu majątkiem kościelnym;
  • przygotowywanie i opiniowanie umów zawieranych przez instytucje kościelne (najmu, dzierżawy, umowy kredytowe itp.);
  • prawne zaplecze dla podmiotów prowadzących cmentarze - sprawy cywilne i administracyjne z zakresu prawa go grobu;
  • prowadzenie spraw z zakresu naruszenia dóbr osobistych instytucji kościelnych, duchownych;
  • prowadzenie spraw karnych z zakresu przestępstw przeciwko wolności sumienia i wyznania;
  • prowadzenie spraw i przygotowywanie opinii prawnych z zakresu reprezentacji instytucji kościelnych, np. diecezji, Konferencji Episkopatu Polski, parafii, instytutu życia konsekrowanego na prawie diecezjalnym, instytutu życia konsekrowanego na prawie papieskim, stowarzyszenia życia apostolskiego;
  • prowadzenie spraw i przygotowywanie opinii z zakresu zachowania kanonów dotyczących zbywania i obciążania mienia stanowiącego własność kościelnych osób prawnych oraz ich skuteczność w prawie polskim;
  • kompleksowa obsługa prawna diecezji, parafii, zakonów, stowarzyszeń kościelnych, fundacji;
  • sprawy związane z ochroną zabytków kościelnych.

W ostatnich latach coraz powszechniejsze stają się transakcje, których przedmiotem są nieruchomości kościelne. Obrót nieruchomościami kościelnymi często generuje poważne problemy, albowiem bardzo zdarza się, że sądy wieczystoksięgowe odmawiają wpisu nowego właściciela do księgi wieczystej z uwagi na fakt, iż przy zbywaniu nieruchomości nie zachowano dość złożonych przepisów prawa kanonicznego regulujących sposób reprezentacji określonej osoby prawnej (np. parafii, diecezji, instytutu zakonnego itp.).

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, sposób reprezentacji kościelnej osoby prawnej regulują właściwe przepisy prawa wewnętrznego kościoła czy związku wyznaniowego. W konsekwencji, do skutecznego bądź ważnego nabycia nieruchomości wymagana jest np. zgoda biskupa diecezjalnego, rada określonego organu kolegialnego czy też zgoda Stolicy Apostolskiej.

Służymy pomocą w rozwiązywaniu sporów i problemów związanych z nieruchomościami kościelnymi:

  • konsultacje i porady prawne;
  • opinie prawne;
  • zastępstwo procesowe;
  • prowadzenie spraw i przygotowywanie opinii prawnych z zakresu reprezentacji instytucji kościelnych, np. diecezji, Konferencji Episkopatu Polski, parafii, instytutu życia konsekrowanego na prawie diecezjalnym, instytutu życia konsekrowanego na prawie papieskim, stowarzyszenia życia apostolskiego;
  • prowadzenie spraw i przygotowywanie opinii z zakresu zachowania kanonów dotyczących zbywania i obciążania mienia stanowiącego własność kościelnych osób prawnych oraz ich skuteczność w prawie polskim;

Przykładowe orzecznictwo:

Postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 12 stycznia 2011 r. (I CSK 182/2010, OSNC 2011/B poz. 50)
"Zakres kompetencji organów oraz reprezentację parafii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Rzeczypospolitej Polskiej określa "Zasadnicze Prawo Wewnętrzne" tego Kościoła oraz jego regulamin parafialny".

Uchwała Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 19 grudnia 2008 r. (III CZP 122/2008, OSNC 2009/7-8 poz. 115)
"Sprzedaż nieruchomości przez kościelną osobę prawną osobie świeckiej, bez wymaganego w prawie kanonicznym zezwolenia właściwej władzy kościelnej, stanowi czynność prawną niezupełną (art. 63 kc)".

Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 lipca 2000 r. (IV CKN 88/00, OSP 2004/5)
"Zawarcie umowy kredytu bez zezwolenia właściwego biskupa było sprzeczne z prawem określającym sposób działania parafii jako kościelnej osoby prawnej i prowadziło do jej nieważności."